Evliya Çelebi’nin gezdirilmiş olduğu bölgeler google haritası’nda| HT Gastro

Evliya Çelebi Seyahatname’nin girişinde seyahate duyduğu ilgiyi anlatırken bir gece rüyasında Hazreti Muhammed’i gördüğünü, ondan “şefaat ya Resulallah” diyerek şefaat isteyecek yerde, şaşırıp “gezi ya Resulallah” söylediğini, bunun üstüne Peygamberimiz’in ona gönlünün uyarınca gezme, uzak ülkeleri görme imkânı verdiğini yazar. Geniş bir hayal yaşamına haiz Evliya Çelebi bu rüya üstüne 1635’te, ilkin İstanbul’u dolaşmaya, gördüklerini, duyduklarını yazmaya başlamış, sonrasında da 50 yıla yakın süre üç kıtada binlerce kilometre dolaşıp, gezdirilmiş olduğu görmüş olduğu bölgeleri anlatmıştır. Anadolu haricinde Suriye, Irak, İran, Mısır, Hicaz, Girit, Macaristan, Moldavya, Avusturya, Almanya, Hollanda, Bosna-Hersek, Kırım, Kafkasya benzer biçimde ülkeleri de gezip, buralarda gördüklerini de 10 ciltlik eserine aktarmıştır. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde yalnız şehirler, binalar, zamanı eserler yer almaz. Eserde gezilen bölgeler, insanının yaşam özellikleri, dili, geleneği, kültürü, inançları ve uygulamaları ile verilir. Osmanlı’nın dünyaya görüş açısı, coğrafyası, yer betimleme, yönetimsel, kent kurumları, toplumsal ve tutumsal sistemlerin yanı sıra din, folklor, rüya tabirleri ve ferdin kendi kavrayışları benzer biçimde alanları içeren bir öngörü de sunuyor. Bu yüzden Seyahatname yalnız seyahat yazısı değil bununla birlikte tarih, sosyoloji 17. yüz yıl yaşamını pek oldukca yönden ele alması sebebi ile toplumsal alan araştırmalarının kaynak kitabı niteliğindedir. İşte Türk tarihinin en ikonik şahsiyetlerinden Evliya Çelebi’nin gezdirilmiş olduğu bölgeler Mustafa Başaran isminde yurttaş tarafınca dijital haritaya aktarıldı. Meşhur seyyahın yolculuğu artık dijital ortamda adım adım takip edilebiliyor. Başaran ek olarak Çelebi’nin gittiği tüm yolculuklara harita üstünde dokunduğunuzda Seyahatname’den açıklamalar eklemiş. Meraklıları için oldukça güzel ve kullanışlı bir kılavuz işlevi görüyor. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi Haziran 2013’te UNESCO Dünya Belleği Sıralaması’ne dahil edilmişti. BONUS: TRT’nin tek kanal olduğu dönemde çocukluk yaşayanlar senaristliğini Yalvaç Ural’ın yazdığı Azca Gittik Uz Gittik isminde çocuk programını hatırlayacaklardır. Jenerik müziği ve görüntüleri beynimize kazınmış bu eğitici programda Evliya Çelebi mürekkebi döker ve eşeği Küheylan’ın sırtında her hafta 20 dakikalık maceralara çıkardı. Yarısı gerçek görüntü yarısı çizgi filmden oluşan seyahat progamında Evliya Çelebi kent kent gezer, gezdirilmiş olduğu her yeri ufaklıklara anlatırdı. Her evladı “acaba haftaya benim yaşadığım şehre gelir mi” merakı içinde bırakıp eşeğine biner ve uzaklaşırdı.