2023 düzensiz göçmen ölümlerinde en ölümcül yıl oldu

10 Mart günü, İzmir’in Dikili ve Selçuk ilçelerinde, 20’si çocuk 91 düzensiz göçmen yakalandı. Bu haber, Internasyonal Göç Örgütü’nün (IOM) Yitik Göçmenler Projesi kapsamında 2023’ün düzensiz göçmen geçişlerinde en ölümcül yıl bulunduğunu açıklamasından günler sonrasında geldi. 2024 başından bu yana 651 düzensiz göçmen yaşamını yitirdi.Göçmen ölümlerine ve kaybolmalarına ilişkin tek açık erişim veri tabanı olan Yitik Göçmenler Projesi tarafınca toplanan verilerine nazaran, 2023 senesinde dünya genelinde minimum 8 bin 565 şahıs göç etmek isterken yaşamını yitirdi, bu düzensiz göçmenler açısından kayıtlardaki en ölümcül yıl oldu. 2023’te yaşamını kaybedenlerin sayısı, 2022’ye kıyasla yüzde 20 arttı.

ÖLÜMLERİN YARISINDAN FAZLASI BOĞULMA SONUCU

IOM verileri paylaşmış olduğu açıklamasında, güvenli ve tertipli göç yolları sınırı olan kalmış olduğu için, yüzlerce kişinin göç etmek isterken öldüğünün altını çizdi. Her yıl binlerce insan düzensiz yollardan, güvensiz koşullarda göç etmeye çalışıyor. Ölümlerin yarısından fazlası boğulma sonucu; yüzde dokuzu vasıta kazalarından, yüzde yedisi ise şiddetten kaynaklandı. IOM Genel Direktör Yardımcısı Ugochi Daniels, Yitik Göçmenler Projesi’nin 10. senesinde olduklarının altını çizerek bunun korkulu bir insanlık trajedisi bulunduğunu söylemiş oldu. Daniels, “Yitik Göçmenler Projesi tarafınca toplanan bu korkulu rakamlar, bundan 10 yıl sonrasında insanların daha iyi bir yaşam arayışı içinde hayatlarını riske atmak zorunda kalmaması için hepimiz için güvenli göçü güvence altına alabilecek daha büyük eylemlere tekrardan bağlı kalmamız icap ettiğini de hatırlatıyor.” EN ÖLÜMCÜL ROTA AKDENİZ Akdeniz, minimum 3 bin 129 ölüm ve yitik vakasıyla göçmenler için kayıtlara geçen en ölümcül rota olmaya devam ediyor. Bu, 2017’den bu yana Akdeniz’de kaydedilen en yüksek ölü sayısı oldu. 2014’ten bu yana Akdeniz’de 29 bin 133 düzensiz göçmen yaşamını yitirdi. Bölgesel olarak, Afrika’da (bin 869) ve Asya’da (2 bin 138) benzeri görülmemiş sayıda düzensiz göçmen ölümü kaydedildi. Afrika’da bu ölümlerin bir çok Sahra Çölü’nde ve Kanarya Adaları’na giden deniz yolunda meydana geldi. 2014’ten bu yana Afrika’da 14 bin 410, Karayipler’de 9 bin 223, Asya’da 7 bin 267, Şimal Asya’da 2 bin 701 Avrupa’da ise bin 124 şahıs yaşamını yitirdi. YILDAN YILA EN FAZLA MÜLTECİYE EV SAHİPLİĞİ YAPAN ÜLKELER Öteki taraftan veri portalı Statista’da yer edinen grafikte yıldan yıla en fazla sığınmacı ve sığınmacıya ev sahipliği meydana getiren ülkeler sıralandı. Buna nazaran, 2023 itibariyle en fazla sığınmacı ve sığınmacıya ev sahipliği meydana getiren ülkenin ABD’nin arkasından Türkiye olduğu görüldü. ABD için yer edinen bu veri, 1975 senesinde beri ülkeye giriş yapmış sığınmacı ve sığınmacı sayısı. Ülkeye 2001 ile 2022 içinde 1 milyonu aşkın sığınmacı kabul edildi. Sığınmacılar ve sığınmacılar bir korku sebebiyle ülkelerini terk ediyor ve ABD’de sığınma hakkı talep etme ve göçmenlik sistemi ikiye ayrılıyor. Sığınmacılar, ABD’ye ulaşmadan önce sığınmacı statüsü için başvuruda bulunurken, sığınmacılar ABD’ye girdikten sonrasında bu statü için başvuruda bulunuyor. GEÇEN YILA GÖRE NELER DEĞİŞTİ? Dünyanın değişik bölgelerinde yaşanmış olan çatışmalar, savaşlar bununla beraber göçmen ve sığınmacı ölümlerindeki artışı da getiriyor. Binlerce göçmen ulaşmayı umdukları ülkelerde yeni hayatlar oluşturmayı umuyor. Bazı ülkelerde sığınmacılar sınır dışı ediliyor. Mesela Hollanda’da, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden kaçan, çoğunluğu Asya ve Afrika’dan gelen öğrenciler ve genç işçilerden oluşan binlerce üçüncü ülke vatandaşına ülkeyi terk etmeleri söylendi. Pek fazlaca ülke mültecilerin girebileceği yasal yolları kısıtlıyor; bu da onların daha da tehlikeli yolculuklara çıkmalarına sebep oluyor. Mesela Birleşik Krallık’ta mültecilerin ülkeye gidebilmeleri için vize yolu bulunmuyor. Sığınmacı Konseyi, ülkedeki göçmen sayısının 2023 senesinde en düşük seviyeye gerilediğini deklare etti. Avrupa ülkeleri de sığınmacı ve göçmenleri kısıtlamak için “çıkış ülkeleri” ile iş birliği yapıyor. Geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği, Avrupa’ya ulaşmaya çalışan belgesiz insanlara karşı tedbir almak amacıyla birçok kişinin Akdeniz’i deniz yöntemiyle geçmeye çalmış olduğu Tunus’la 10 milyon euroluk (11 milyon dolar) bir antak kalma imzaladı. *Haberin görselleri ShutterStock tarafınca servis edilmiştir.