ABD başkanlık yarışındaki “Süper Salı”da 15 eyalette ön seçimler için oy kullanma işlemi başladı

ABD başkanlık yarışında geri sayım sürerken Demokrat Joe Biden’la Cumhuriyetçi Donald Trump’ın seçmen nezdindeki kuvvetli pozisyonlarını net şekilde ortaya koyması beklenen ve “Süper Salı” olarak malum 15 eyaletteki ön seçimler için oy kullanma işlemi başladı. ABD’de 5 Kasım’da düzenlenecek 60. Başkanlık Seçimleri için takvimler işlerken 15 eyaletle bağlı bir bölgede seçmenler, aday adayları için tercihlerini meydana getirecek. Alabama, Alaska (Cumhuriyetçi Parti), Arkansas, California, Colorado, Maine, Massachusetts, Minnesota, North Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont ve Virginia eyaletleriyle bağlı bölge Amerikan Samoası’nda (Demokrat Parti) seçmenler bugün sandık başına gidiyor. Iowa’da 15 Ocak’ta süregelen ve Demokrat Parti’yle Cumhuriyetçi Parti aday adaylarının kendi partileri içinde başkan talibi olmak için yarıştığı ön seçim süreci, 8 Haziran’da sona erecek. Sonrasında 15-18 Temmuz’da Cumhuriyetçi Parti’nin Milwaukee’deki parti kongresinde, 19-22 Ağustos’taysa Demokrat Parti’nin Chicago’daki parti kongresinde partilerin başkan adayları resmen belirlenip açıklanacak.

Niçin “Süper Salı” deniyor?

ABD’de başkanlık seçimleri geleneksel olarak salı günü yapıldığı ve eyaletlerin çoğunda da “primary” denen ön seçimler salı günü yapıldığı için en fazla sayıda eyaletin seçimlerinin toplandığı bugüne “Süper Salı” (Super Tuesday) deniyor. 1984’teki başkanlık seçimlerinden bu yana Amerikan siyasetinde yer eden ve her yıl şubat sonu ya da mart başlangıcında eyaletlerin seçim takvimine nazaran belirlenen “Süper Salı”da toplam delegelerin ortalama 3’te 1’i aday adayları içinde dağılıyor. Bundan dolayı “Süper Salı”dan galip çıkan adların kendi partilerinin başkan adaylığını kazanmalarına kati gözüyle bakılıyor. Demokratlarda mevcut Başkan Joe Biden’ın adaylığı aslına bakarsan belli olduğu ve yalnız ağustos ayındaki parti kongresi beklendiği için bu yıl tüm gözler Trump’a çevrilmiş durumda. Rakibi Nikki Haley’nin açık ara önünde bulunan Trump’ın “Süper Salı”dan rahat ve kati bir galibiyetle çıkması ve Biden’ın başkanlıktaki rakibi konumunu netleştirmesi planlanıyor.

Eyaletlerde anketler ne söylüyor?

ABD’de ön seçim sürecini takip eden güncel anket sonuçlarına nazaran Trump, Alabama’da yüzde 80’lere varan seçmen desteğiyle Haley’nin açık ara önünde gözüküyor. Benzer şekilde Arkansas’ta da rakipsiz durumda olan Trump, California’da yüzde 55, Minnesota’da yüzde 76, North Carolina’da yüzde 45 ve Virginia’da ise yüzde 55 düzeyinde yarışı önde götürüyor. Cenup eyaletlerinden Oklahoma, Tennessee ve Utah’ta rakipsiz durumda bulunan Trump’a, ülkenin en büyük eyaletlerinden Texas’taki Cumhuriyetçi seçmen desteği ise yüzde 75 seviyesinde. Halen yarışı bırakmayan Haley ise söz mevzusu tüm eyaletlerde yüzde 10 ila 15 düzeyinde ılımlı Cumhuriyetçilerle bağımsızların desteğini almış gözüküyor. Demokratlarda ise Biden aslına bakarsan aday adaylığını açıklamış olduğu ve ciddi bir rakibi de olmadığı için esasen tüm bu ön seçim sürecini birazcık da “formalite” olarak geçiriyor.

Eyaletlerde delege sayıları

Gerek Demokrat Partide gerek Cumhuriyetçi Partide uzun senelerdir “Süper Salı”nın galibi olan adların, o yılki yarışta partilerinin başkan talibi olmayı başardıkları görülüyor. Bu yılki “Süper Salı”da Cumhuriyetçi Parti’nin 874 delegesi, Demokrat Parti’ninse 1439 delegesinin hangi aday adayına gideceği belirlenecek. Cumhuriyetçilerde Trump’ın bugüne dek meydana getirilen ön seçimlerde toplamış olduğu delege sayısı 244 iken rakibi Haley ise yalnız 24 delege kazanabilmiş durumda. Trump’ın bugünkü seçimlerle üstünlüğü net bir halde ortaya koyması planlanıyor. *Haberin görselleri Associated Press tarafınca servis edilmiştir.